1890 – 1942
Syn Juliana, urodził się w Dąbrowie Górniczej. Przodkowie Zygmunta przybyli do Dąbrowy Górniczej w połowie XIX wieku do pracy w kopalni Reden. Z rodziny tej wywodził się m.in. Jan Cieplak – arcybiskup. Zygmunt ukończył szkołę elementarną, a następnie prywatne seminarium dla nauczycieli ludowych w Ursynowie pod Warszawą. W 1911 roku podjął pracę zawodową, a od 1915 roku był kierownikiem szkoły w Dąbrowie Górniczej. Po zajęciu Dąbrowy przez Austriaków był więziony, a następnie zawieszony na rok w czynnościach nauczyciela. Do Polskiej Partii Socjalistycznej wstąpił w 1914 roku . W 1918 roku uczestniczył w rozbrajaniu okupantów; był jednym z organizatorów Milicji Ludowej PPS. Po utworzeniu w listopadzie 1918 roku Komisariatu Ludowego został komisarzem oświatowym na powiat dąbrowski. W latach 1919 – 1922 studiował na Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie. Od 1922 był członkiem Okręgowego Komitetu Robotniczego Zagłębia Dąbrowskiego i przewodniczącym Komitetu Dąbrowskiego w Dąbrowie Górniczej oraz z ramienia partii ławnikiem w Radzie Miejskiej. Aktywny działacz oświatowy, honorowy rektor Towarzystwa Uniwersytetów Robotniczych. Był członkiem Zarządu Domu Ludowego w Dąbrowie Górniczej i inicjatorem budowy dzielnicy willowej w osiedlu „Staszic” w tym mieście. […] W latach 1925 – 1928 pełnił funkcję wiceprezydenta, a następnie prezydenta miasta lecz został usunięty z zajmowanego stanowiska przez władze sanacyjne. W 1935 roku został wysunięty jako kandydat na prezydenta Dąbrowy Górniczej. Wybrany na to stanowisko nie został jednak zatwierdzony. W 1936 roku ponownie wybrany na stanowisko prezydenta lecz nie zatwierdzony. […] Cieplak Zygmunt organizował pomoc dla Republiki Hiszpańskiej. W 1937 oku został członkiem Loży Wolnomularskiej „Staszic” w Sosnowcu. W pierwszych dniach września 1939, po ucieczce władz z Dąbrowy Górniczej, utworzył samorząd i Milicję Ludową, zakładał kuchnie dla głodujących i organizował pomoc dla mieszkańców. […] Poszukiwany przez Gestapo opuścił Dąbrowę Górniczą. W 1940 roku powrócił ponownie do Dąbrowy Górniczej i podjął próbę organizowania walki z okupantem. Aresztowany w 1941 roku, został zamordowany w obozie koncentracyjnym KL Auschwitz.
Źródło: Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego tom I, archiwum rodzinne.
