1873 – 1944
Urodził się w Małej Karabczyjówce, gdzie jego ojciec Franciszek był administratorem majątku ziemskiego. Uczęszczał do gimnazjum filologicznego w Kamieńcu Podolskim, z którego został wydalony w 1892 roku z 6 klasy za „działalność antyrządową”. Po wydaleniu z gimnazjum wyjechał bez zgody rodziców do Zagłębia Dąbrowskiego, gdzie uczęszczał do szkoły sztygarów w Dąbrowie Górniczej. Wstąpienie do tej szkoły musiało być poprzedzone roczną praktyką w kopalni węgla, którą prawdopodobnie zrealizował także Faustyn Czerwijowski. Po ukończeniu praktyki mógł podjąć czteroletnią naukę w dąbrowskiej średniej szkole zawodowej. Stanisław Wojciechowski w swoich wspomnieniach opisuje początki ruchu socjalistycznego w Dąbrowie Górniczej. Wymienia szereg osób, z którymi stykał się w tej miejscowości podczas częstych pobytów zlecanych przez Polską Partię Socjalistyczną. Wśród wymienionych podaje nazwiska Tytusa Filipowicza i Faustyna Czerwijowskiego. Filipowicz, znany później polski dyplomata, rozpoczął naukę w Dąbrowie Górniczej w 1894 roku. W tym czasie zapewne poznał Czerwijowskiego, z którym miał się jeszcze zetknąć podczas emigracji w Londynie. Obaj uczniowie dąbrowskiej „Sztygarki” podjęli działalność socjalistyczną wśród miejscowych robotników. Zaangażowanie Czerwijowskiego w prace Polskiej Partii Socjalistycznej zwróciło uwagę władz rosyjskich, które zamierzały aresztować młodego socjalistę podobnie jak wielu innych w tym czasie. Zagrożony aresztowaniem udał się Czerwijowski w 1895 roku do zagłębia węglowego w Donbasie. Nie ukończył dąbrowskiej szkoły, więc podejmował się prac fizycznych m.in. jako: górnik i giser. Służbę wojskową odbył w Carskim Siole. W latach 1901-1902 podróżował po Europie i przez rok przebywał w Londynie, gdzie był składaczem czasopisma „Przedświt” wspólnie z Tytusem Filipowiczem. Miał tu okazję zapoznać się z bibliotekarstwem brytyjskim, bliżej poznał bibliotekę British Museum. […] Lata 1904-1905 to okres pracy Czerwijowskiego m.in. w tajnej drukarni w Rydze, jako korektora w legalnym organie PPS „Kurierze Codziennym”. […] Po pobycie w areszcie rosyjskim w Warszawie od 1906 roku skoncentrował się na pracy oświatowej. Zdobyte na zachodzie Europy doświadczenia i obserwacje pozwoliły mu na wprowadzenie do bibliotek polskich nowoczesnych narzędzi w rozwoju czytelnictwa. Od maja 1907 roku był pracownikiem Towarzystwa Biblioteki Publicznej, a jego prace przyczyniły się do powstania Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy. Od tego też roku był uznawany za dyrektora biblioteki warszawskiej, chociaż formalnie został nim w 1913 roku, a funkcję tę pełnił do 1937 roku. Poświęcono mu tablicę pamiątkową, wmurowaną na budynku Biblioteki Publicznej m.st. Warszawy przy ul. Koszykowej. Faustyn Czerwijowski jest także patronem warszawskiej ulicy w dzielnicy Śródmieście Południowe.
Źródła: Biogram został opracowany na podstawie poniższych źródeł, gdzie znajdzie Czytelnik więcej informacji o Faustynie Czerwijowskim i jego rodzinie.
- Ksawery Świerkowski – Faustyn Czerwijowski. Szkic biograficzny, „Bibliotekarz” nr 7-8-9, październik -listopad-grudzień 1937/1938.
- Piotr Maślankiewicz – Faustyn Czerwijowski – biogram w publikacji pt. Z dziejów książki i bibliotek w Warszawie, Warszawa 1961.
- Bogdan Klukowski – Faustyn Czerwijowski prezes ZBP w latach 1924 – 1926, Poradnik bibliotekarza nr 1/2016.
- Praca zbiorowa pt. Żyją w naszej pamięci. Wspomnienia o pracownikach Biblioteki Publicznej m. st. Warszawy, Warszawa 2017.
- Hanna Łaskarzewska – Wielcy nieobecni – pierwsze generacje liderów Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich, Warszawa 2019.
