14 listopada 1905 r. –  Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore

Cupiał Jan Tadeusz

1882-1941

Urodził się w Mijaczowie, ukończył 3 klasy szkoły elementarnej. Z zawodu giser (pracownik odlewni) pracował w Myszkowie. Wstąpił do Polskiej Partii Socjalistycznej w 1905 roku a po rozłamie w partii był członkiem PPS-Frakcji Rewolucyjnej. W czasie rewolucji 1905 roku brał udział w agitacji i w przygotowaniu demonstracji w Zawierciu i okolicy. W 1906 emigrował; przebywał kolejno w Krakowie, Wiedniu, Morawskiej Ostrawie oraz Witkowicach. Do Zagłębia Dąbrowskiego powrócił w 1909, dwukrotnie więziony w Będzinie, skazany na zesłanie w głąb Rosji. Zatrzymany w Połtawie, z powodu przepełnienia więzień został legalnie skierowany do Rygi. Pracował tam jako robotnik. W 1911 r. przebywał na Krymie i Kaukazie, gdzie prowadził działalność organizacyjną wśród robotników rosyjskich. W 1912 powrócił do Rygi. W 1915 wyjechał do Charkowa, po wybuchu rewolucji lutowej w 1917 został wybrany członkiem Rady Delegatów Robotniczych. Po wybuchu rewolucji październikowej działał w polskich organizacjach robotniczych; był przewodniczącym Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS – Frakcji Rewolucyjnej w Charkowie. W 1918 roku powrócił do kraju i skierowany został przez Centralny Komitet Robotniczy PPS do Zagłębia Dąbrowskiego. W styczniu 1919 objął funkcję sekretarza OKR, którą pełnił aż do września 1939 roku. W 1920 brał czynny udział w pracach Wydziału Wojskowego PPS Związku Obrony Ojczyzny. W 1919-1921 działał w Robotniczym Komitecie Pomocy Powstańcom Śląskim. W latach międzywojennych był radnym w Dąbrowie Górniczej, a w latach 1935–1939 pełnił funkcję wiceprezydenta tego miasta. Był posłem w latach 1922–1927, a senatorem w 1935 roku. Był głównym inicjatorem i budowniczym Domu Ludowego w Dąbrowie Górniczej, administrował pismami PPS „Wiadomości Zagłębia” i „Górnik”. Od czerwca 1939 uczestniczył w konspiracyjnej akcji PPS „Okrzeja-Odra”, gdzie organizował tzw. „trójki bojowe”, które w wypadku najazdu hitlerowskiego miały prowadzić akcję dywersyjną na tyłach wojsk niemieckich. Po wybuchu wojny działał w Gwardii Ludowej i PPS–WRN. Niemcy aresztowali go 21 lutego 1940 roku, następnie zwolnili i  ponownie aresztowali 12 kwietnia 1940 roku. Został on 14 kwietnia tego roku wywieziony do obozu koncentracyjnego Dachau (nr obozowy 3352), gdzie zginął 30 marca 1941 roku.

Źródło: https://senat.edu.pl/historia/senat-rp-w-latach-1922-1939/senatorowie-ii-rp/senator/jantadeusz-cupial oraz https://wikizaglebie.pl/wiki/Jan_Tadeusz_Cupiał

Bądź na bieżąco

Newsletter

Chcesz dostawać od nas informacje o najnowszych wydarzeniach, wystawach i artykułach? Zapisz się!

Dziękujemy za zapisanie się do naszego newslettera

Skip to content