Kazimierz Srokowski
Kazimierz Srokowski urodził się 4 marca 1864 r. na terenie zwanym ówcześnie Huta Cynkowa pod Będzinem (obecnie Ksawera, dzielnica Będzina, wcześniej należąca do Dąbrowy Górniczej) w rodzinie urzędnika górniczego Ignacego Srokowskiego i Wandy z Pyzowskich. Ok. roku 1868 rodzina przeprowadziła się do budynku w kolonii Huty Bankowej. Po ukończeniu szkoły elementarnej Kazimierz uczęszczał do gimnazjum w Warszawie (od 1875 roku) i w Piotrkowie. Naukę kontynuował na uniwersytecie w Petersburgu, gdzie studiował matematykę, co pozwoliło mu po powrocie do Dąbrowy (1889) podjąć pracę jako nauczyciel w Szkole Górniczej, Gimnazjum Męskim im. Braci Śniadeckich (obecnie LO im. Waleriana Łukasińskiego), później także w będzińskiej Szkole Handlowej Zgromadzenia Kupców (obecnie LO im. Mikołaja Kopernika). Jednocześnie pracował jako buchalter w Towarzystwie Francusko-Rosyjskim. Kiedy w 1893 roku na III zjeździe przemysłowców górniczych w Królestwie Polskim (będącym próbą obejścia carskiego zakazu stowarzyszania się nierosyjskich przedsiębiorców) powołano stałą Radę Zjazdu, Srokowski stał się jej pierwszym sekretarzem – funkcje tę pełnił zresztą aż do śmierci.
W rodzinie otrzymał patriotyczne wychowanie: ojciec i jego brat byli uczestnikami Powstania Styczniowego a rodzinne tradycje walki o niepodległość sięgały co najmniej do czasów napoleońskich. Nic zatem dziwnego, że od najmłodszych lat angażował się w sprawy niepodległościowe i społeczne, bardziej jednak w duchu pracy organicznej. W ramach swojej działalności prowadził w roku 1894 m.in. bibliotekę, w ramach której na ulgowych warunkach wypożyczano książki dla górników. W prowadzonym przez siebie biurze gromadził także niedozwolona przez władze carskie literaturę. Zainteresowania piśmiennictwem i literaturą zaowocowały m.in. redagowaniem działu hutniczo-górniczego w „Przeglądzie Technicznym”. W 1903 roku dział ten usamodzielnił się w postaci wydawanego w dąbrowskiej drukarni St. Święckiego „Przeglądu Górniczego”, pierwszego polskiego czasopisma o tematyce górniczo-hutniczej. Innym przejawem tego rodzaju działalności oraz zainteresowań prawniczych było wydanie przez Kazimierza Srokowskiego pierwszego w Królestwie Polskim „Zbioru przepisów dotyczących prowadzenia robót górniczych…” (1912). Brał czynny udział w pracach Stowarzyszenia Polskich Inżynierów Górniczych i Hutniczych, będąc m.in. twórcą i skarbnikiem dąbrowskiego oddziału organizacji.
Wyznawane poglądy skłoniły go do wstąpienia w szeregi tajnej Ligi Narodowej (późniejszej endecji). Do działalności PPS i późniejszego ruchu legionowego odnosił się z pewną rezerwą, choć nigdy wrogością. Zgodnie z wychowaniem zajęty bardziej pracą u podstaw niż romantycznymi mrzonkami ideowców, interesował się głównie kształceniem społeczeństwa poprzez szerzenie oświaty (Stowarzyszenie „Biblioteka Dąbrowska”, Polska Macierz Szkolna, Towarzystwo Pomocy dla Biednych Chrześcijan, Dąbrowskie Towarzystwo Muzyczne i in.). Wydarzenia rewolucyjne 1905 roku przyczyniły się w jego przypadku do zaangażowania w rodzący się ruch sokoli – już jesienią założył pierwsze dąbrowskie „gniazda” Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, tworząc jednocześnie ich regulaminy i zostając wybranym na funkcję prezesa okręgu; działalność tę kontynuował także po roku 1906, kiedy władze carskie zakazały działalności tego rodzaju organizacji.
W obliczu wybuchu Wielkiej Wojny i opuszczenia obszaru Zagłębia przez armie i administracje rosyjską, Kazimierz Srokowski czynnie zaangażował się w powstanie nowych struktur mających zapewnić spokój i bezpieczeństwo w mieście i regionie. 27 lipca 1914 wziął udział w naradzie dąbrowskich przemysłowców i pracowników urzędu gminy w sprawie powołania Straży Obywatelskich. Trzy dni później delegaci miejscowych gniazd sokolich uznali za konieczne powołanie Straży w każdej miejscowości Zagłębia. Tajna działalność „Sokoła” skupiająca się na wychowaniu patriotycznym oraz ćwiczeniach o charakterze gimnastycznym, stała się dobra bazą dla powstających Straży. Okupacyjne władze austriackie uznały jednak z czasem działalność Straży jako zbyt niebezpieczna politycznie: 25 stycznia 1915 roku Srokowski został aresztowany i osadzony w obozie Drosdendorf, a 6 lutego Straż Obywatelska zakończyła swoja działalność. Niewykluczone, że powodem aresztowania był donos przeciwników politycznych.
Do Dąbrowy Górniczej Kazimierz Srokowski wrócił w czerwcu 1916 roku, niemal w ostatnich dniach istnienia gminy o charakterze wiejskim – 18 sierpnia tego roku rozkazem głównodowodzącego armią CK armią zostało utworzone miasto Dąbrowa (przymiotnik Górnicza do nazwy miasta dodano w okresie późniejszym). Pierwszym burmistrzem nowego organizmu został dąbrowski przedsiębiorca budowlany Edward Kosiński, a pierwszym przewodniczącym Rady Miejskiej Kazimierz Srokowski. Po kilku tygodniach urzędowania Kosiński zrezygnował z piastowanego urzędu a wybory (według nowej ordynacji wyborczej, na prezydenta zamiast burmistrza) wygrał socjalista Adam Piwowar. Mimo różnic światopoglądowych pierwszego prezydenta Dąbrowy Górniczej i przewodniczącego Rady Miejskiej ich współpraca przebiegała wręcz wzorowo i w sposób znaczący przyczyniła się do rozwoju miasta. W pierwszym okresie jego istnienia.
Funkcję przewodniczącego dąbrowskiej RM Srokowski pełnił aż do śmierci 22 maja 1924 roku, pochowany został na cmentarzu przy ul. 11 Listopada.